آیا لاك دان تنها راه كنترل اپیدمی كروناست؟
به گزارش بیمارستان دی عضو كمیته اپیدمیولوژی ستاد مقابله با كرونا در تهران ضمن تشریح الزامات و پیش شرط های اجرای هر مداخله ای برای كنترل اپیدمی پیش رونده و تهدید كننده ای همچون كووید 19، ضمن اشاره به جایگزین های طرح ˮلاك دانˮ، تصریح كرد: عدم برنامه ریزی صحیح پیش از اعمال هر مداخله سبب آزمون و خطاهای مكرر می شود و این آزمون و خطاها نه تنها كنترل اپیدمی را به تاخیر و تعویق می اندازد، بلكه از اعتماد عمومی كاسته و سبب می شود به جای صرف انرژی و ظرفیت ها در كارهای اثرگذارتر، انرژی و منابع موجود هدر رفته و حیف شود.
دکتر حمید سوری - متخصص اپیدمیولوژی در گفت وگوی تفصیلی با ایسنا با تاکید بر ضرورت بررسی همه جانبه مداخلات در اپیدمی های تهدید کننده و پیش رونده همچون کووید، اظهار نمود: مداخلات کنترل کننده در اپیدمی های با ماهیت کووید ۱۹ بعنوان یک اپیدمی حاد و پیش رونده باید از جنبه های مختلف به خصوص از لحاظ میزان تاثیرگذاری، هزینه اثربخشی و میزان انجام پذیری مورد ارزیابی دقیق قرار گرفته و در طول اجرای مداخله نیز پایش و ارزشیابی مستمر صورت گیرد.
آزمون و خطا کنترل اپیدمی را به تاخیرمی اندازد
وی با اعلان اینکه عدم برنامه ریزی صحیح پیش از اعمال هر مداخله موجب آزمون و خطاهای مکرر می شود، اظهار داشت: این آزمون و خطاها نه فقط کنترل اپیدمی را به تاخیر و تعویق می اندازد، بلکه از اعتماد عمومی کاسته و موجب می شود بجای صرف انرژی و ظرفیت ها در کارهای اثرگذارتر، انرژی و منابع موجود هدر رفته و حیف شود.
سوری با اشاره به تجارب موفق کشورهای مختلف در اعمال مداخلات کنترلی، اظهار نمود: الزاما نمی توان هر مداخله موفق در دنیا را کپی کرده و در داخل کشور اجرائی کرد، چونکه شرایط زمانی و مکانی کشورها متفاوت بوده و در نتیجه مداخله موثر است، مثلا نمی توان حتی مداخله موفق 6 ماه گذشته کره جنوبی را باردیگر در همان کشور تکرار کرد، چونکه شرایط زمانی و اپیدمیولوژیک بیماری تغییر کرده و نتیجه قبلی محقق نمی گردد.
اصلی ترین الزامات و سوالات قبل از اجرای لاک دان
این اپیدمیولوژیست با تاکید بر اینکه هر مداخله ای باید در واحد زمان، مکان و خاصیت های بومی خود آن منطقه به کار گرفته شود، درمورد طرح "لاک دان"، توضیح داد: زمانیکه از طرح لاک دان یا قفل کردن دوهفته ای یک شهر و منطقه صحبت می شود، قبل از هر چیز باید مقدمات آنرا فراهم نموده، دقیقا بدانیم هدف اصلی از اجرای طرح چه بوده و آیا لاک دان می تواند به تحقق آن کمک نماید.
وی افزود: اگر هدف اصلی از تعطیلی شهرها برای حداقل دو هفته یعنی طول دوره اپیدمی، فقط استراحت دادن به کادر پزشکی و بیمارستانها باشد، بااینکه ممکنست موثر باشد ولی راه های ارزانتر و به صرفه تر دیگری برای این منظور وجود دارد، بعنوان مثال می توان از روش روتیشن یا گردش کاری و یا سایر مداخلات اثرگذارتر در سیستم درمان استفاده نمود. بدین سبب باید قبل از اقدام به این پرسش پاسخ دهیم که باتوجه به اهداف تدوین شده، آیا لاک دان تنها راهکار دستیابی به آنست یا خیر؟ آیا می توان جایگزین های بهتری داشت؟
این عضو کمیته اپیدمیولوژی ستاد کرونای تهران با تاکید بر اینکه پیش و حین اجرای مداخله باید آمادگی لازم برای پذیرش و باور آن در سطح جامعه ایجاد شود، اظهار داشت: این آماده سازی تنها خاص مردم نبوده و سیاستگذاران و مجریان سیاست ها نیز باید آمادگی لازم را داشته باشند، همین طور سیاست ها و برنامه های پس از اتمام لاک دان هم باید تدوین و مشخص شود، آیا مقرر است هر کاری قبلا می کردیم پس از این دو هفته نیز ادامه داشته باشد؟ چرا فکر می نماییم این وقفه دو هفته ای می تواند کارها را تسهیل و تسریع کند؟
تعطیلی شهرها تحت چه شرایطی موثر خواهد بود؟
این استاد دانشگاه با اعلان اینکه لاک دان عموما به ما زمان و فرصت می دهد، عنوان کرد: قبل از اجرا باید دقیقا برنامه های این دو هفته را تدوین و تبیین نماییم، در غیر اینصورت هم هزینه زیادی به جامعه تحمیل شده و هم مقاومت های مزمن در سطح جامعه تشدید می شود، به عبارت دیگر لاک دان تنها به شرطی می تواند بعنوان یک اقدام موثر مورد توجه قرار بگیرد که ملزومات و مقدمات آن رعایت شود.
اهمیت توجه به تاب آوری جوامع در زمان بحران
دکتر سوری با تاکید بر اهمیت توجه به تاب آوری جوامع در زمان بحران، توضیح داد: کووید 19 یک اپیدمی پیش رونده است که هیچ کس بر روی کره زمین تاریخ خاتمه آنرا نمی داند، بدین سبب باید تاب آوری جامعه را در مقابل این اپیدمی پیش رونده سنجیده و مدنظر قرار دهیم؛ تاب آوری هم به لحاظ اقتصادی و هم فردی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه مردم به لحاظ روانی و اجتماعی تا حدی در مقابل مشکلات و بحران ها تحمل و تاب آوری دارند، عنوان کرد: ممکنست مردم بتوانند در یک تعطیلی دوهفته ای هزینه و دخل و خرج خودرا تنظیم کنند و یا طی این مدت از گروه های لطمه پذیر حمایت شود، ولی آیا می توان این طرح (لاک دان) را باردیگر تکرار کرد؟
شکست مداوم برنامه های کنترل اپیدمی عامل ایجاد التهاب روانی در جامعه
وی آزمون و خطاهای مکرر و شکست مداوم برنامه های کنترل اپیدمی را عامل ایجاد التهاب روانی و اجتماعی در جامعه دانست و اظهار داشت: این التهاب به هیچ عنوان به نفع جامعه نبوده و حتی می تواند به افسارگسیختگی اپیدمی منجر شود؛ کما اینکه این روزها شاهد انتقادهای مردمی ضد محدودیت های کرونائی در بعضی کشورها با وجود حمایتهای دولتی هستیم.
این اپیدمیولوژیست با اشاره به دگرگونی سبک زندگی افراد جامعه به دنبال وقوع این اپیدمی و اپیدمی های مشابه، اظهار نمود: این دگرگونی تا یک زمان محدود قابل تحمل است، اگر این زمان درست مدیریت نشود، اساسا با تشنج های فرهنگی و اجتماعی مختلفی روبرو خواهیم شد. بعنوان نمونه تا کی می توانیم مردم را نسبت به میهمانی و مسافرت و ترددها محدود کنیم؟ یا بعنوان نمونه در طرح دورکاری، حدودا کارایی ادارات و سازمان ها بیش از دو سوم کاسته می شود، سازمان ها تا چه مدت زمانی می توانند این دفعه را تحمل کنند؟ تا کی می توانند حقوق کارمندان را کامل پرداخت کنند ولی یک سوم راندمان داشته باشند؟ بدین سبب بحث تاب آوری در اپیدمی های پیش رونده موضوع بسیار مهمی است که باید به آن پرداخته شود.
آیا تعطیلی دو هفته ای بهترین گزینه رفع دغدغه های موجود است؟
این استاد اپیدمیولوژی با اعلان اینکه اعمال مداخلاتی همچون لاک دان نیازمند مباحثات علمی در مدیریت اپیدمی و ارائه پاسخ درست به آنهاست، اظهار نمود: همه ما خواهان کاهش بار اپیدمی و تعداد مبتلایان و مرگ و میرها بوده و نگران این وضعیت و آینده آن هستیم ولی باید بهترین گزینه را برای مشکلات و دغدغه های موجود انتخاب نماییم.
الزامات لاک دان در کلانشهر تهران
وی با تاکید بر اینکه اثرات لاک دان در تهران به سبب مولفه های خاص پایتخت بودن و ترددهای بالای آن بسیار بیشتر از سایر شهرهاست، اظهار داشت: به همین نسبت اثرات سوء آن نیز بیشتر خواهد بود، اگرمولفه های تهران نسبت به سایر شهرها متمایز دیده نشود، اثرات سوء احتمالی آن نیز بیشتر خواهد شد. بعنوان نمونه در تهران افراد زیادی داریم که نیازمند نان شب خود هستند، آیا برای این افراد فکری شده؟ وقتی مقرر است شهر را قفل نماییم آیا معیشت این افراد تامین می شود؟ برای موارد خاص و اورژانسی چه برنامه ای داریم و از همه مهمتر نظارت بر حسن اجرای لاک دان چگونه خواهد بود؟
تجمع آزمون و خطاها و نتیجه نگرفتن ها اعتماد عمومی را خدشه دار می کند
دکتر سوری اشاره کرد: اگر این مداخله هم به درستی اجرا نشود، تجمع این آزمون و خطاها و نتیجه نگرفتن ها به خدشه دار شدن اعتماد مردم به سیاست گذاران کنترل اپیدمی بعنوان یکی از مهمترین مولفه ها در مدیریت اپیدمی منجر شده و به مرور زمان هر کار دیگری که می خواهیم انجام دهیم سخت تر و سخت تر خواهد شد؛ کما اینکه شرایط امروز با ۸ ماه پیش بسیار متفاوت می باشد، قبل از این مداخلات بسیار آسان تر انجام می شد و پذیرش و تاب آوری جامعه نسبت به آن بیشتر بود. مردم نسبت به این مساله حساستر بودند و می توانستند از بضاعت های گذشته خود استفاده کنند؛ حتی بضاعت های روانی و اجتماعی، ولی الان این شرایط وجود ندارد و باید مقدمات جدیدی فراهم گردد.
جایگزین های "لاک دان"
عضو کمیته اپیدمیولوژی ستاد کرونای تهران با اعلان اینکه در وضعیت حال حاضر باید جایگزین های متناسبتری برای کنترل اپیدمی در نظر بگیریم، اظهار داشت: بعنوان نمونه لاک دان را می توان تنها برای گروه های خاصی اجرا کرد، تعبیر و تفسیر بنده این است که که اصلا نیاز نیست همه مردم را در قالب طرح لاک دان تحت کنترل شدید قرار دهیم، به عبارت دیگر باید بجای معلول به دنبال علت باشیم.
یک درصد جمعیت کشور؛ کانون اصلی انتشار آلودگی
این استاد دانشگاه علت اصلی بحران را ویروس در حال چرخش و کانون های انتشاراین آلودگی دانست و در این رابطه توضیح داد: با بررسی میزان مبتلاشدن و تماسهای نزدیک مبتلایان و همین طور در نظر گرفتن این مساله که هر فرد مبتلا بطور معمول 6.4 نفر را آلوده می کند، تعداد افراد این گروه یعنی کانون های اصلی انتشار آلودگی در کل کشور، حدود یک میلیون و 40 هزار نفر احتساب شده که پس می توان بجای تمرکز بر همه 85 میلیون جمعیت کشور بر این یک میلیون نفر (کانون انتشار آلودگی) یعنی یک درصد جمعیت کشور متمرکز شد؛ مراقبت از این جمعیت و نظارت فعال بر رفتارها و جابجایی های آنها در کنترل اپیدمی بسیار موثر خواهد بود.
جزییات طرح شهید سلیمانی برای مقابله با کرونا
وی با اعلان اینکه طرح شهید سلیمانی برای مقابله با کرونا نیز در همین راستا اجرا می شود، اظهار داشت: این یک میلیون نفر افراد ثابتی نبوده و سیال هستند؛ به شکلی که هر دو هفته تغییر پیدا می کنند، برمبنای طرح شهید سلیمانی این یک میلیون نفر شناسایی شده و با بکارگیری مداخلات از پیش تعیین شده امیدواریم که بعد از اجرای فاز اول طرح، این رقم یک میلیون نفری به مرور کاهش پیدا کند.
وی طرح شهید سلیمانی را یک پکیج جامع دانست که با تولیت وزارت بهداشت و همکاری بسیج انجام می شود و اظهار داشت: بیش از هزار ساعت کار علمی و تحقیقاتی باتوجه به مطالعات بومی و بالینی و تجربیات موفق جهانی بر روی این طرح صورت گرفته که مقرر است در کل کشور اجرائی شود.
وی اجرائی شدن این طرح را در کنترل اپیدمی بسیار موثر دانست و اظهار داشت: باتوجه به مطالب مذکور در ارتباط با هزینه اثربخشی مداخلات کنترل اپیدمی، در طرح شهید سلیمانی به جایی اینکه تمام ظرفیت و انرژی و منابع موجود را در سطح کل ۸۵ میلیون جمعیت کشور پخش نماییم، تنها بر روی یک درصد جمعیت متمرکز می نماییم.
سوری در ارتباط با چگونگی اثربخشی این طرح در کنترل اپیدمی، اظهار نمود: حمایت اقتصادی دولت و همین طور مدیریت این گروه یک میلیون نفری در مقایسه با کل جمعیت کشور بسیار عملی تر و اجرائی تر بوده و پس اثربخشی مداخلات آن نیز در کاهش مبتلاشدن و به تبع آن تعداد بستری ها و مرگ و میرهای ناشی از بیماری، بالاتر خواهد بود.
اولویت پیشگیری در طرح شهید سلیمانی
وی با اعلان اینکه در طرح شهید سلیمانی رویکرد پیشگیری در مقایسه با درمان ارجحیت و اولویت بیشتری پیدا می کند، اظهار داشت: طی این طرح علاوه بر شناسایی و ردیابی مبتلایان و تماسهای نزدیک آنان، مراقبت ها فعال تر شده و به داخل خانه ها سوق داده می شود، پس عملاً از شدت و انتشار بیماری جلوگیری شده و بدین سبب افراد کمتری نیاز به بستری در بیمارستان ها خواهند داشت و به دنبال آن خستگی و فرسودگی کادر درمان نیز به مرور زمان ترمیم می شود.
موفقیت طرح شهید سلیمانی در گرو ۴ مولفه اصلی
این اپیدمیولوژیست، موفقیت طرح شهید سلیمانی را در گرو ۴ مولفه اصلی دانست و افزود: در وهله اول محتوای سیاستگذاری و برنامه ریزی ها باید محتوای علمی و قابل قبولی باشد که بر این اساس، طرح شهید سلیمانی در مجامع مختلف مطرح و بررسی شده و مورد تایید علمی وزارت بهداشت و سایر سازمان های همکار طرح همچون وزارت کشور قرار گرفته است.
به گفته وی، دومین مولفه این است که خواست و تعهد انجام طرح در جامعه یعنی در میان سیاست گذاران، برنامه ریزان و مجریان ایجاد شود، به عبارت دیگر باید اجرای این طرح را پذیرفته و نسبت به اثربخشی آن باور داشته باشند. سوم این که ابزار و تجهیزات لازم برای اجرای طرح تامین و مهیا شده باشد و چهارم حمایت، مشارکت و همکاری مردم جلب شده باشد، چونکه قوی ترین سناریوها بدون مشارکت و نقش آفرینی درست بازیگران اصلی آن که در اپیدمی ها مردم هستند، موفق نخواهد شد.
دکتر سوری با اعلان اینکه هرکدام از این مولفه ها سیاستگذاری خاص خودرا می طلبد که سازمان های متولی یعنی وزارت بهداشت، وزارت کشور، مجلس و بسیج در حال تدارک آن هستند، افزود: محتوای علمی این طرح نیز با صرف بیش از 1000 ساعت توسط پژوهشگران و اپیدمیولوژیست ها طراحی و تهیه شده و در ادامه ایجاد آمادگی در میان مردم نیز باید توسط ارگان های زیربط همچون رسانه های عمومی مهیا شود.
تدارک بیش از 2000 گروه برای اجرای طرح
عضو کمیته اپیدمیولوژی ستاد کرونا با اشاره به فراهم آوردن ملزومات اجرای طرح نیز بیان کرد: بیش از 2 هزار گروه شامل یک پزشک، ۴ پرستار یا کارشناس امور درمانی و بهداشتی و 10 بهورز برای اجرای این طرح در کل کشور تدارک دیده شده است. همین طور ارائه خدمات نیز در این طرح سطح بندی شده و قسمتی از خدمات و درمان های اولیه مانند اکسیژن تراپی در داخل منازل انجام می شود؛ از طرفی برای تامین معیشت این گروه نیز برنامه ریزی شده تا بتوانند دوره قرنطینه را به سهولت طی کنند.
دکتر سوری تردد بیماران در سطح جامعه را عاملی بسیار اثرگذار در انتشار بیماری دانست و اظهار داشت: بدین سبب اگر با اعمال مداخلات جدی بتوان این یک درصد از جامعه یعنی "کانون آلودگی و انتشار بیماری" را کنترل کرد، نیازی به اعمال محدودیت ها و مراقبت های شدید برای بقیه افراد جامعه وجود ندارد و در کنار آن اقتصاد جامعه و سلامت مردم نیز تامین می شود.
این استاد دانشگاه در آخر موفقیت این طرح را مستلزم حصول کلیه مولفه های مطرح شده و همدلی و همراهی همه افراد و ارگان های ذیربط دانست و اشاره کرد: باید توجه گردد که اگر مداخلات کنترل اپیدمی سنجیده نباشد، اثرات مخرب آن بیشتر خواهد بود، حداقل اینکه اعتماد عمومی را نسبت به سیاست گذاران و تیم های مدیریت بحران کم می کند که بسیار خطرناکست.
وی با اعلان اینکه ناکارآمد جلوه دادن نظام سلامت برای کنترل اپیدمی به نفع هیچ کس نیست، اشاره کرد: در وضعیت فعلی اپیدمی جان مردم روز به روز قربانی می شود و تک تک ما بعنوان اعضای جامعه باید واکنش مناسبی متناسب با مقدورات، امکانات و دانش موجود و با هدف حصول بهترین نتیجه به کار بگیریم.
ایسنا- گلاره کاویان
منبع: بیمارستان دی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب