متخصصین مغز و اعصاب عنوان می كنند؛
وضعیت شیوع سكته مغزی پس از پاندمی كرونا
بیمارستان دی: شاید یکی از رشته های پزشکی که بیشترین درگیری را با بیماری کووید ۱۹ و بیماران مبتلا دارند، متخصصین و جراحان مغز و اعصاب هستند. چون این ویروس، عصب بدن را بیشتر از جاهای دیگر درگیر می کند.
به گزارش بیمارستان دی به نقل از مهر، امیر سعید صدیقی دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در وبینار پاندمی کرونا و سیستم عصبی به تبیین نحوه انجام جراحی اعصاب در شرایط کووید ۱۹ و احتیاطات اتاق عمل و جراحی پرداخت. به نقل از ایشان، کادر درمان همچون پرسنل اورژانس، بیهوشی، پرسنل اتاق عمل و بخش های آی سی یو و ریه و…، در معرض خطر بیماری کووید ۱۹ قرار دارند و ضمن اشاره به راه های انتقال بیماری بر لزوم پروتکلهای حفاظتی برای کادر درمان بخصوص در اتاق عمل و هنگام جراحی تاکید نمود. صدیقی، استفاده از پوشش های حفاظتی و استفاده از شیلد و عینک و لباس محافظ را در هنگام جراحی در اتاق عمل بسیار دشوار و برای جراح آزار دهنده برشمرد اما تصریح کرد که با عنایت به در معرض خطر بودن پرسنل باید مورد استفاده قرار گیرند. به نقل از ایشان، در جراحی امکان دارد ویروس کووید ۱۹ از داخل خون بیمار به صورت قطرات یا آئروسل وارد هوا و سپس بدن جراح و پرسنل اتاق عمل شود. در هنگام لوله گذاری برای بیمار کرونایی تیم بیهوشی و در هنگام جراحی و کار با وسایل جراح و دستیارش در معرض خطر قرار دارند. صدیقی اضافه کرد: ذرات خون به شکل دراپلت و یا آئروسل می توانند محتوی این ویروس باشند و جهت پیشگیری از ابتلاء حداقل تا شعاع هشت متر باید از ماسک های مخصوص و شیلد و عینک های مجهز استفاده نمود. همینطور باید از درجه کوتر بالا و از تجمع خون در فیلد اجتناب کرد. استفاده از دو ساکشن و خشک نگاه داشتن فیلد ضروری می باشد. دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تکیه بر لزوم استفاده از لباس محافظتی و شیلد و عینک در اتاق عمل اظهار داشت: در شرایط پاندمی فرض می نماییم خون بیمار کرونایی در اتاق عمل پتانسیل انتقال دارد و امکان دارد از راه قطرات یا آئروسل های تنفسی انتقال یابد. ازاین رو افرادی که در اتاق عمل می روند در معرض خطر بیماری قرار دارند. وی ضمن اشاره به گایدلاین های حفاظت جراح و پرسنل اتاق عمل در پاندمی کووید ۱۹ سفارش کرد: از نظر تکنیکال باید تا حد امکان جراح در هنگام شستشو و استفاده از کوتر مراقب باشد و برای حفاظت از شیلد و هود جراحی و ماسک های ۳FF و ساکشن های قوی استفاده نماید. همینطور از کوتر و کاتر با درجات پایین بهره برده و از تجمع خون در محل جراحی جلوگیری نماید. سکته های مغزی ناشی از کووید ۱۹ بیشتر از نوع ایسکمیک است مازیار امامی خواه متخصص مغز و اعصاب و استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران، به بیماری کووید ۱۹ بعنوان یک سندرم مولتی سیستم بالینی که می تواند علایم، سندرم های بالینی و عوارض نورولوژیک متنوعی ایجاد نماید، اشاره نمود. وی اظهار داشت: علایم غیر اختصاصی نورولوژیک در بیماران کووید بسیار شایع است و تا ۸۰-۹۰ بیماران می توانند علائمی مثل سردرد، سرگیجه، اختلال بویایی و چشایی، درد عضلانی و اختلالات بینایی یا شنوایی را از خود نشان دهند. این علایم خیلی از اوقات نشان دهنده سندرم نورولوژیک مشخصی نیستند و خطری جدی به همراه ندارند. امامی خواه اضافه کرد: در درصد کمی از بیماران کووید ۱۹ امکان درگیری سیستم عصبی و ایجاد بیماری های نورولوژیک وجود دارد. شایع ترین سندرم های بالینی بیماری های عروقی مغز شامل انواع استروک ایسکمیک، خونریزی های مغزی و ترومبوز سینوس های وریدی مغز است که ۲-۶ درصد از بیماران کووید ۱۹ را درگیر می کند و می تواند سبب پیش آگهی بدتر در این بیماران شود. وی، گروه دیگر از سندرم های عصبی بیماری های خود ایمنی همراه یا بعد از عفونت برشمرد و اظهار داشت:. در این گروه بیماری هایی مثل انسفالومیلیت منتشر حاد (ADEM) سندرم گیلن باره (نوعی نوروپاتی حاد خود ایمن با فلج شل پیشرونده) و بیماری های دیگر التهابی مغز و نخاع را میتوان نام برد. امامی خواه اضافه کرد: نکته مهم در مورد این گروه از بیماری ها تشخیص زود هنگام و شروع هر چه زودتر درمان در مورد اینهاست چون که این بیماری ها بالقوه کاملاً درمان پذیر هستند. به نقل از ایشان، ریسک ایجاد بیماری های نورولوژیک خود ایمنی مثل ام اس و میاستنی گراوویس و بیماری های دژنراتیو عصبی مثل آلزایمر و پارکینسون پس از کووید از دیگر مسائل مورد بحث هستند که هنوز اطلاعات ما در مورد آنها بسیار ناکافی و مختصر است. امامی خواه تصریح کرد: در مورد تظاهرات نورولوژیک کووید در اطفال به طور عمده تفاوت زیادی وجود ندارد ولی اطلاعات ما هنوز ناکافی است. آنچه مسلم است رخداد تشنج و بیماری های التهابی عصبی در اطفال محتمل تر است. وی در مورد عوارض نورولوژیک واکسن کووید اظهار داشت: اغلب علایم غیر اختصاصی و برگشت پذیر و گذراست ولی تمام عوارض محتمل در کووید با واکسن هم قابل انتظار است ولی آنچه مسلم است و شواهد هم نشان داده است این عوارض با تزریق واکسن بسیار نادرتر از خود بیماری است و بسیار منطقی به نظر می آید واکسیناسیون برای جلوگیری از ابتلاء به کووید در همه افراد مد نظر قرار گیرد. امامی خواه ضمن اشاره به تحولی که پاندمی کووید بر روال معمول طبابت اعمال کرد اظهار داشت: استفاده گسترده از تله مدیسین احتیاج به قوانین و مقررات و نظام مند شدن این امکانات را در کنار آموزش مناسب هم برای پزشکان و هم بیماران دو چندان کرده است که امید است در آینده نزدیک به آن رسیدگی گردد. ویروس کرونا از هر روشی برای جنگیدن استفاده می کند افسون صدیقی متخصص جراحی مغز و اعصاب و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، به تشریح نقش کووید ۱۹ در خونریزی های مغزی و مکانیسم های درمانی آن، خاطرنشان کرد: ویروس کرونا از هر روشی برای جنگیدن (جنگ تن به تن با پروتئین اسپایکش، جنگ با سلول های عصبی و جنگ الکترونیکی و شیمیایی) استفاده می نماید. به نقل از ایشان، انتشار ویروس در خون سبب درگیری مستقیم مغز با کووید ۱۹ می شود و ویروس در تهاجم مستقیم و با تاثیر بر گیرنده های ACE۲ مغز سبب اختلال در کنترل فشار خون می شود. صدیقی ضمن اشاره به صدمه های عروقی ناشی از کووید ۱۹ اظهار داشت: سپر دفاعی عروق در اثر ویروس تخریب می شود و سبب ایجاد التهاب در جدار عروق مغزی می کند. در مغز یک مکانیسم دفاعی بعنوان سد خونی مغز داریم که این ویروس با تخریب این سد خونی خونی از راه گیرنده ACE۲ وارد سلول مغزی شده و ضمناً انعقاد خون را هم مختل می کند. وی تصریح کرد: در بیماران کووید میزان خونریزی مغزی بیشتر از جمعیت عادی گزارش شده است که این خونریزی ها معمولاً به همراه علایم ریوی پیشرفته است. به قول صدیقی، وقوع خونریزی مغزی در این بیماران با پیش آگهی بد بیماری همراهی دارد. مصرف ترکیبات ضد انعقاد که در درمان بیماران کووید کاربرد دارند و سفارش می شوند احتمال بروز این خونریزی ها را می افزایند. وی ادامه داد: گاهی برای درمان این خونریزی ها جراحی لازم می شود. البته گاهی بیماران با خونریزی مغزی غیر در رابطه با کووید هم تست کووید مثبت دارند که باآنکه در اینجا الگوی خونریزی متفاوت می باشد ولی باز هم سیر درمانی پیچیده و دشوار می شود. صدیقی تصریح کرد: انسفالوپاتی و صدمه التهابی بافت میلین و نسج مغز با عنایت به زمینه صدمه عروقی می تواند با خونریزی همراه شود و یک خونریزی در مغز و نخاع ناشی از التهاب پارانشیم مغز و نخاع ایجاد می شود. دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سکته های مغزی را سومین عامل شایع مرگ و شایع ترین عارضه ناتوان کننده در جهان عنوان نمود که در کووید ۱۹ هم با این عارضه روبرو می باشیم. وی سکته مغزی ایسکمیک را در بیماران کووید ۱۹ شایع تر ذکر کرد و اظهار داشت: حدود ۵ درصد یا یک بیستم بیماران کرونایی گرفتار سکته های ایسکمیک شدند و بروز سکته های هموراژیک بسیار نادر و حدود نیم تا یک درصد است. صدیقی تصریح کرد: سکته های هموراژیک در آقایان مسن بیشتر بروز می کند، البته در خانم ها و جوانان هم به میزان کمتر مشاهده می شود. به نقل از ایشان، اغلب موارد خونریزی مغزی ناشی از کووید ۱۹ یعنی سه چهارم آنان به علت نارسایی تنفسی به بیمارستان رجوع کردند و کمتر از یک چهارم آنان مستقیماً به علت خونریزی مغزی بعنوان نخستین علامت و عوارض آن نظیر کاهش سطح هوشیاری و تشنج و شلی اندام ها رجوع بیمارستانی داشتند. دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، فشارخون بالا، قند بالا، چربی بالا، چاقی، بیماری های قلبی و عروقی، لوپوس و…، را همچون ریسک عامل های سکته های مغزی هموراژیک برشمرد. وی استفاده از داروهای ضدانعقادی را جزو پروتکلهای استاندارد درمانی بیماران مبتلا به کووید ۱۹ ذکر کرد که در جلوگیری از سکته های مغزی در این بیماران مؤثر است و تصریح کرد که مصرف این داروها باید حتما با نظارت و کنترل پزشک صورت گیرد. به قول صدیقی، پروتکلهای درمانی در خونریزی مغزی ابتدا درمان طبی است اما در موارد فشار بالای مغزی بیمار کاندید جراحی می شود. وی با اشاره به اینکه هنوز نقش کووید در ایجاد خونریزی مغزی اثبات شده نیست و در خیلی از بیماران به علت داشتن ریسک فاکتورها احتمال بروز خونریزی مغزی وجود دارد اظهار داشت: ارتباط کووید ۱۹ با مصرف ضدانعقادها امری اثبات شده است و طوفان سایتوکین می تواند با مکانیسم های مختلف نظیر ایجاد فشار خون بالا، صدمه های عروقی در زمینه اختلال انعقادی که در عفونت ها دیده می شود زمینه خونریزی را بیشتر کند. سربازان خط مقدم نظام سلامت سیدمحمود طباطبایی استاد پیشکسوت و برجسته جراحی مغز و اعصاب کشور، تصریح کرد: ما پزشکان در واقع سرباز خط مقدم نظام سلامت هستیم و باوجود این که گروه پزشکی در معرض خطر بیماری قرار داشتند اما در درمان بیماران در این پاندمی از هیچ تلاشی فروگذار نکردند. وی جراحی را بخشی از فرآیند درمانی بیماران برشمرد و ضمن اشاره به این که همکاران پزشکی و پرستاری در معرض خطر بیماری قرار دارند، تصریح کرد: اقدامات حفاظتی الزامی است و باید حفاظت های خوب داشته باشیم که یکی از این اقدامات پیشگیری از پخش قطرات و دود و آئروسل های بیمار در هنگام جراحی است و بهترین کار ساکشن دوبل همزمان است که باید صورت گیرد.
منبع: بیمارستان دی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب