شروع فصل تازه درمان بیماران قلبی- عروقی

بیمارستان دی: مطالعه ای در لنست نشان داد کلوپیدوگرل در پیشگیری ثانویه قلبی، مؤثرتر و ایمن تر از آسپیرین است.

به گزارش بیمارستان دی به نقل از مهر، مروری بر نتایج مطالعه ای که بتازگی در ژورنال معتبر لنست و یکی از تأثیرگذارترین مجلات پزشکی جهان انتشار یافته، نشان داده است که داروی کلوپیدوگرل (Clopidogrel) می تواند در پیشگیری ثانویه از بیماریهای قلبی–عروقی، اثربخش تر و ایمن تر از آسپیرین عمل کند.
این مطالعه ی فراتحلیلی (Meta-analysis) با تجمیع و تحلیل داده های مربوط به حدود ۲۹۰۰۰ بیمار از هفت کارآزمایی بالینی کنترل شده انجام شده و نشان داده است که مصرف کلوپیدوگرل می تواند خطر بروز سکته های قلبی و مغزی را به طور متوسط ۱۴ درصد کم کند.
نکته قابل توجه آن است که این اثربخشی بیشتر، بدون افزایش ریسک خونریزی به دست آمده است؛ عاملی که کلوپیدوگرل را به گزینه ای ایمن تر و مؤثرتر برای جایگزینی آسپیرین در بیماران قلبی مبدل می کند، بخصوص در بیمارانی که به شکل بلند مدت و مزمن از داروهای ضدپلاکتی استفاده می نمایند و در آنها ایمنی، تحمل پذیری و پایبندی به درمان اهمیت حیاتی دارد.
Clopidogrel versus aspirin for secondary prevention of coronary artery disease: a systematic review and individual patient data meta-analysis
(The Lancet، August 2025)
در طول چند دهه، آسپیرین نماد پیش گیری از سکته و حمله قلبی بوده است؛ دارویی ارزان، شناخته شده و در دسترس که میلیونها نفر در سرتاسر جهان روزانه از آن استفاده می نمایند.
اما پژوهش جدیدی که در مجله معتبر The Lancet انتشار یافته، می تواند قواعد بازی را تغییر دهد.
بر اساس این مطالعه ی بزرگ بین المللی، کلوپیدوگرل (Clopidogrel) در مقایسه با آسپیرین، در پیش گیری از حملات قلبی و سکته های مغزی در بیماران قلبی اثربخشی بیشتری دارد، بدون آنکه خطر خونریزی را افزایش دهد.
سال هاست که پزشکان سرتاسر دنیا آسپیرین را به بیماران گرفتار بیماری عروق کرونر (CAD) سفارش می کنند تا از بروز باردیگر ی سکته قلبی یا مغزی جلوگیری نمایند.
اما شواهد موجود در رابطه با اثربخشی آسپیرین در درمان بلندمدت، محدود و گاه قدیمی است. اغلب این مطالعات کمتر از چهار سال بیماران را دنبال کرده و اطلاعات کافی در رابطه با خطرات خونریزی در مصرف طولانی مدت ندارند.
در مقابل، داروی کلوپیدوگرل – که با مهار گیرنده پلاکتی P2Y12 عمل می کند سال هاست به عنوان جایگزینی بالقوه مطرح شده، اما داده های قطعی تا قبل از این در دسترس نبود.
مطالعه جدید لنست برای اولین بار داده های بیشتر از ۲۹ هزار بیمار از هفت کارآزمایی بالینی تصادفی شده را به شکل تجمیعی و دقیق بررسی نموده و به پرسشی پاسخ داده که سال ها ذهن متخصصان قلب را مشغول کرده بود:
کدام یک برای بیماران قلبی ایمن تر و مؤثرتر است – آسپیرین یا کلوپیدوگرل
این مطالعه یک مرور نظام مند و متاآنالیز در سطح داده های فردی بیماران (Individual Patient Data Meta-Analysis) بود و دقیق ترین نوع تحلیل آماری در علم پزشکی.
داده ها از ۷ مطالعه ی معتبر شامل کارآزمایی های CAPRIE، HOST-EXAM، STOPDAPT و چندین مطالعه ی بزرگ آسیایی و اروپایی جمع آوری شد.
در مجموع، ۲۸٬۹۸۲ بیمار که گرفتار بیماری عروق کرونر بودند (اغلب بعد از استنت گذاری یا سندرم کرونری حاد)، مورد بررسی قرار گرفتند.
بیماران به دو گروه تقسیم شدند:
۱۴٬۵۰۷ نفر دریافت کننده ی کلوپیدوگرل تک دارویی
۱۴٬۴۷۵ نفر دریافت کننده ی آسپیرین تک دارویی
میانه ی مدت پیگیری بیماران ۲٫۳ سال و در بعضی موارد تا ۵٫۵ سال بود.
نتایج اصلی: کلوپیدوگرل برنده میدان
نتایج این تحلیل خیلی شفاف و قاطع بودند:
رویدادهای عمده قلبی–مغزی (MACCE)
در گروه کلوپیدوگرل کمتر از آسپیرین بود:
کلوپیدوگرل: ۹۲۹ رویداد (۲٫۶۱ در هر ۱۰۰ بیمار–سال)
آسپیرین: ۱۰۶۲ رویداد (۲٫۹۹ در هر ۱۰۰ بیمار–سال)
کاهش ۱۴٪ در خطر وقایع قلبی–مغزی (HR=0.86؛ p=0.008)
خطر خونریزی عمده
تفاوت مدلول داری بین دو دارو وجود نداشت (HR=0.94؛ p=0.64)
انفارکتوس میوکارد و سکته مغزی
هر دو در گروه کلوپیدوگرل کمتر بودند (به ترتیب HR=0.76 و HR=0.79)
مرگ کلی، مرگ قلبی عروقی و خونریزی گوارشی: تفاوت قابل توجهی مشاهده نشد.
به بیان ساده، کلوپیدوگرل توانست بدون افزایش عوارض، حوادث قلبی را به صورت قابل توجهی کم کند و نتیجه ای که می تواند مسیر درمان میلیونها بیمار قلبی را تغییر دهد.
تحلیل و دستاوردهای بالینی
برخلاف تصورات پیشین، کلوپیدوگرل تنها داروی ضدپلاکتی است که اثربخشی بالاتری از آسپیرین را بدون افزایش ریسک خونریزی نشان داده است.
این برتری در همه ی زیرگروه های بیماران – همچون بیماران مسن، دیابتی، دارای نارسایی کلیه یا با شاخص توده بدنی بالا – پایدار بود.
در بررسی های ژنتیکی، حتی بیماران دارای ژن های «پاسخ ضعیف به کلوپیدوگرل» (مانند الل های غیرفعال CYP2C19) نیز از اثرات مثبت دارو بهره مند شدند.
به عبارتی، تفاوت های ژنتیکی یا بالینی تأثیر معناداری بر اثربخشی کلی دارو نداشتند.
این مبحث در شرایطی اهمیت ویژه دارد که آسپیرین هنوز در خیلی از کشورها، بخصوص کشورهای کم درآمد، داروی نخست در پروتکلهای درمانی شمرده می شود.
اما با عنایت به این که کلوپیدوگرل نیز حال در بیشتر کشورها با قیمت مناسب در دسترس می باشد، تغییر این رویکرد منطقی به نظر می آید.

پیام اصلی برای پزشکان و بیماران

پیام این مطالعه ساده اما بنیادین است؛ کلوپیدوگرل مؤثرتر از آسپیرین و خطر خونریزی مشابه است که میتوان از کلوپیدوگرل به عنوان داروی ضدپلاکتی انتخابی برای پیشگیری ثانویه استفاده کرد.
به بیان دیگر، شاید زمان آن رسیده باشد که آسپیرین داروی کلاسیک قرن بیستم جای خویش را در درمان های مدرن قلب و عروق به کلوپیدوگرل بسپارد.
این تحلیل داده های فردی بیماران از هفت کارآزمایی بین المللی نشان داد که کلوپیدوگرل در بیماران دچار بیماری عروق کرونر، خطر وقوع حمله قلبی و سکته مغزی را به صورت معنادار می کاهد، بدون افزایش خونریزی.
نتایج این تحقیق می تواند سبب بازبینی در دستورالعمل های جهانی درمان CAD شود و مسیر درمان ضدپلاکتی را برای سال های آتی تغییر دهد.بیماران به دو گروه تقسیم شدند: ۱۴٬۵۰۷ نفر دریافت کننده ی کلوپیدوگرل تک دارویی ۱۴٬۴۷۵ نفر دریافت کننده ی آسپیرین تک دارویی میانه ی مدت پیگیری بیماران ۲٫۳ سال و در بعضی موارد تا ۵٫۵ سال بود. نتایج اصلی: کلوپیدوگرل برنده میدان نتایج این تحلیل خیلی شفاف و قاطع بودند: رویدادهای عمده قلبی–مغزی (MACCE) در گروه کلوپیدوگرل کمتر از آسپیرین بود: کلوپیدوگرل: ۹۲۹ رویداد (۲٫۶۱ در هر ۱۰۰ بیمار–سال) آسپیرین: ۱۰۶۲ رویداد (۲٫۹۹ در هر ۱۰۰ بیمار–سال) کاهش ۱۴٪ در خطر وقایع قلبی–مغزی (HR=0.86؛ p=0.008) خطر خونریزی عمده تفاوت مدلول داری بین دو دارو وجود نداشت (HR=0.94؛ p=0.64) انفارکتوس میوکارد و سکته مغزی هر دو در گروه کلوپیدوگرل کمتر بودند (به ترتیب HR=0.76 و HR=0.79) مرگ کلی، مرگ قلبی عروقی و خونریزی گوارشی: تفاوت قابل توجهی مشاهده نشد. این برتری در همه ی زیرگروه های بیماران – همچون بیماران مسن، دیابتی، دارای نارسایی کلیه یا با شاخص توده بدنی بالا – پایدار بود.

منبع: بیمارستان دی

1404/08/21

09:58:58

5.0 / 5

تگهای خبر: بیماری , پزشك , پزشكی , حیات

با این مطلب بیمارستان دی موافقید؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب بیمارستان دی

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۵ بعلاوه ۱