رئیس انجمن متخصصین گوارش و كبد؛
سالانه ۱۲ هزار ایرانی درگیر سرطان روده بزرگ می شوند
رئیس انجمن متخصصین گوارش و کبد ایران با بیان بروز سالانه 12 هزار مورد جدید سرطان روده بزرگ در کشور، نسبت به ادامه روند افزایشی این بیماری هشدار داد.
به گزارش بیمارستان دی به نقل از پژوهشکده بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران، رضا ملک زاده، با اشاره به روند صعودی پیوسته سرطان روده بزرگ در خیلی از کشورها اظهار داشت: طی سه دهه گذشته، بروز و مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ در جهان ۱۰ درصد افزایش یافته است. وی ادامه داد: در سال ۲۰۲۰ نزدیک به دو میلیون نفر (۲۰ در ۱۰۰ هزار نفر) در جهان به سرطان روده بزرگ مبتلا شدند و بیش از ۹۳۵ هزار نفر (۹ در ۱۰۰ هزار نفر) بر اثر این بیماری جان خودرا از دست دادند. رئیس پژوهشکده بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران اضافه کرد: این تعداد قابل توجه بروز و مرگ، سومین رتبه را در بین بیش از ۱۹ میلیون مورد جدید ابتلاء و دومین رتبه را در میان ۱۰ میلیون مرگ پیش بینی شده ناشی از کل سرطان ها در سال گذشته، به سرطان روده بزرگ مختص کرده است. سن ابتلاء به سرطان روده بزرگ در جهان جوان تر شده است محقق بین المللی سرطان، دیگر نکته بسیار قابل توجه در سرطان روده بزرگ را جوان تر شدن سن ابتلاء به آن در جهان دانست و اظهار داشت: درحالیکه سن بروز سرطان روده بزرگ، اغلب ۵۰ سال و بالاتر است، اما مطالعات جهانی سرطان روده بزرگ، از افزایش موارد این سرطان در میان سنین ۴۹ سال و کمتر، از دهه ۹۰ به این سو حکایت می کنند. ملک زاده، سهم سرطان روده بزرگ از شایع ترین انواع سرطان های بروز یافته و نیز کشنده ترین آنها در جهان را نیز حدود ۱۰ درصد اعلام نمود و اظهار داشت: این در حالیست که سرطان روده بزرگ، سرطانی کاملاً قابل پیشگیری و در صورت تشخیص در مراحل اولیه، کاملاً قابل درمان است. ابتلای سالانه ۱۲ هزار ایرانی بر اثر سرطان روده بزرگ استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران آخرین آمار موارد جدید سرطان روده بزرگ در کشور را بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر (۱۶ در ۱۰۰ هزار نفر) شامل ۶۹۴۹ مرد (۱۸ در ۱۰۰ هزار) و ۵۶۵۷ زن (۱۴ در ۱۰۰ هزار) طی سال ۹۶ (آخرین گزارش ارائه شده در نظام ثبت سرطان بر پایه کل جمعیت کشور) اعلام نمود و اظهار داشت: سرطان روده بزرگ، از میان ۱۳۵ هزار مورد جدید کل سرطان ها در ایران، رتبه سوم بروز و رتبه دوم مرگ ناشی از سرطان ها را در میان هر دو جنس دارد. به گفته ی ایشان، همین طور سالانه حداقل ۵۰۰۰ مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ در ایران رخ می دهد. استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اشاره به اینکه سرطان روده بزرگ در جنوب کشور شیوع بیشتری یافته و در حال کسب رتبه اول بروز در بین سرطان ها است، اظهار داشت: استان های سمنان، تهران، یزد، قم، خراسان رضوی دارای بیشترین شیوع سرطان روده بزرگ و سیستان بلوچستان، کردستان، هرمز گان و خراسان شمالی دارای پایین ترین میزان شیوع این سرطان در ایران هستند. وی بیشترین میزان شیوع سرطان روده بزرگ در کشور را مربوط به سنین بالای ۵۰ سال به ویژه سنین ۶۵ سال به بالا اعلام نمود. نشانه های بالینی سرطان روده بزرگ ملک زاده با اشاره به این که خیلی از مبتلایان سرطان روده بزرگ در ابتدای بیماری، علامتی ندارند و با گذشت زمان علایم هشداردهنده بیماری در آنها آشکار می شوند، خونریزی از مقعد و مدفوع خونی (خون موجود در مدفوع می تواند رنگ مدفوع را سیاه کند یا به صورت رگه های قرمز رنگ بر سطح مدفوع شود)، تغییر در عادات اجابت مزاج که بیش از چند هفته مداومت داشته باشد مانند درد در هنگام اجابت مزاج یا تمایل به آن بدون داشتن مدفوع، تغییر در حرکات روده، کاهش وزن بدن به سبب ناشناخته در هر سنی، کم خونی و فقر آهن به سبب ناشناخته، درد و پیچش پایدار در ناحیه پایین شکم را همچون نشانه های بالینی سرطان روده بزرگ برشمرد. محقق بین المللی سرطان، منشآ تقریباً ۹۵ درصد موارد سرطان روده بزرگ را «پولیپ های آدنوماتوز روده» که برای مدت طولانی در روده وجود داشته باشند دانست و اضافه کرد: پولیپ های روده معمولاً علامت بالینی خاصی در بدن ایجاد نمی کنند؛ ولی به مرور زمان به سرطان تبدیل می شوند. دست کم ۵ تا ۱۰ سال طول می کشد که یک پولیپ در صورت عدم درمان و خروج از روده بزرگ، به توده سرطانی تبدیل گردد. ملک زاده اظهار داشت: پولیپ های روده در همه سنین دیده می شوند اما در سنین بالای ۵۰ سال شایع تر است و می تواند خطرآفرین شود. هر چه اندازه پولیپ ها بزرگ تر و تعداد آنها بیشتر باشد، شانس بروز سرطان روده بزرگ و میزان خطر بدخیمی آن هم بیشتر می شود. مهم ترین عوامل خطر ابتلاء به سرطان روده بزرگ بگفته رئیس انجمن متخصصین گوارش و کبد ایران، سن ۵۰ سال و بالاتر (خطر ابتلاء به سرطان روده بزرگ با بالارفتن سن افزایش می یابد، بطوریکه تقریباً دو سوم موارد سرطان روده بزرگ در افراد ۵۰ ساله و مسن تر به وجود می آید)، سابقه داشتن پولیپ در روده بزرگ، سابقه سرطان روده بزرگ در بستگان درجه یک (پدر، مادر، برادر، خواهر یا فرزند) در سن کمتر از ۶۰ سال، سابقه بیماریهای التهابی روده (کولیت السراتیو یا کرون)، عوامل وراثتی و ژنتیکی، سبک زندگی ناسالم (مصرف دخانیات، سیگار، قلیان یا تریاک، …، مصرف الکل) و نیز رژیم غذایی ناسالم (رژیم های کم کلسیم، کم شیر و کم فیبر، مصرف زیاد گوشت قرمز و فرآوری شده، غذاهای آماده یا فست فود، مصرف زیاد غذاهای نمک خورده و کباب شده با ذغال، مصرف کم سبزیجات و میوه های تازه)، پرخوری، کم تحرکی، چاقی، کبد چرب غیرالکلی و دیابت، همچون عوامل خطر بروز سرطان روده بزرگ است. ملک زاده با اشاره به سهم ۳۰ درصدی چاقی در بروز خیلی از سرطان ها همین طور هشدار داد: پرخوری، چاقی و اضافه وزن و کم تحرکی در ایران نقش بسیار مؤثری در افزایش سرطان روده بزرگ داشته است؛ نزدیک به ۷۰ درصد ایرانیها یا چاق هستند یا اضافه وزن دارند؛ ۹۰ درصد تحرک کافی ندارند و ۸۰ درصد از این مجموع، اصلاً تحرک ندارند و این وضعیت، در ادامه روند صعودی نگران کننده سرطان روده بزرگ در ایران بطور قطع مؤثر است. عضو انجمن جهانی گوارش، با یادآوری این که رشد جمعیت و پیری جمعیت به شتاب بروز سرطان روده بزرگ که عمدتا در سنین بالای ۵۰ سال بروز می یابد، افزوده است، بر ضرورت رعایت سبک زندگی و رژیم غذایی سالم اصرار کرد اما اجرای برنامه های غربالگری را از با اهمیت ترین عوامل موفقیت کشورها در کنترل روند افزایشی سرطان روده بزرگ دانست و اظهار داشت: بطور کلی، کشورهای توسعه یافته سهم بیشتری در بروز و کشورهای در حال توسعه سهم بیشتری در مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ، به سبب تفاوت در برخورداری از نظام ثبت سرطان پیشرفته، برنامه های غربالگری، ارائه خدمات تشخیصی کافی و کیفیت مناسب تر و پیشرفته تر درمان دارند. به گفته ی ایشان، نرخ بروز سرطان روده بزرگ در کشورهایی که برنامه غربالگری را طی دو سه دهه گذشته آغاز نموده اند، کاهش یافته است. رئیس پژوهشکده بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره زمان انجام غربالگری روده بزرگ اظهار داشت: زمان طلایی برای انجام غربالگری سرطان روده بزرگ، مرحله پیش از پیدایش علایم است که شانس درمان و معالجه بیماری را تا ۹۰ درصد می افزاید. وی غربالگری روده بزرگ با روش های مختلف را بی خطر و مؤثر دانست و اظهار داشت: تست های غربالگری به روش های مختلفی انجام می شود و متخصصان گوارش و کبد تشخیص می دهند که چه روشی برای چه بیماری مناسب تر است. در میان تست های مختلف، کونولوسکوپی تنها روش تک مرحله ای است که بررسی و پیشگیری (برداشتن پولیپ های روده در صورت مشاهده حین کولونوسکوپی) را ترکیب می کند. در این روش بیمار، برداشتن پولیپ ها را احساس نمی نماید. برداشتن پولیپ ها، مانع تبدیل آنها به پولیپ های سرطانی می شود. دفعات کونولوسکوپی هم به میزان خطر سرطان روده بزرگ در افراد و یافته های قبلی کولونوسکوپی بستگی خواهد داشت. روش ها و فواصل غربالگری روده بزرگ با کولونوسکوپی در افراد مختلف ملک زاده درباره فواصل زمانی غربالگری روده بزرگ نیز اظهار داشت: کسانی که عضوی از خانواده آنها، سرطان روده بزرگ داشته است، ۲ تا ۳ برابر سایرین در معرض خطر ابتلاء به این نوع سرطان هستند و باید ۱۰ سال پیش از سن بروز سرطان روده بزرگ در عضو مبتلای خانواده، مورد آزمایش و معاینه قرار گیرند. همین طور افرادی که بمنظور پیش گیری از سرطان روده بزرگ، تحت کولونوسکوپی قرار می گیرند، اگر پولیپ نداشتند، باید هر ۱۰ سال یک دفعه مجدداً کولونوسکوپی شوند؛ اگر یک تا سه پولیپ در روده بزرگ داشتند، هر ۵ سال و اگر بیش از سه پولیپ داشتند، باید هر سه سال کولونوسکوپی شوند. استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران اضافه کرد: دیگر روش های غربالگری سرطان روده بزرگ نیز شامل آزمایش سالانه ایمونوشیمیایی مدفوع و آزمایش خون پنهان در مدفوع و تست هر سه سال یک دفعه Cologuard (جست و جوی دی ان ای در رابطه با سرطان روده بزرگ در مدفوع) است. این روش ها بااینکه نشانه های اولیه را شناسایی می کنند اما قادر به شناسایی پولیپ های سرطانی نیستند و در صورت مثبت بودن نتیجه این روش های غربالگری، انجام کولونوسکوپی لازم است.
چه کسانی، چند بار باید تحت غربالگری سرطان روده بزرگ قرار گیرند؟ رئیس انجمن متخصصین گوارش و کبد ایران در پاسخ به این که چه کسانی باید تحت غربالگری برای پیش گیری از سرطان روده بزرگ قرار گیرند اظهار داشت: اساساً برنامه های غربالگری، افراد ظاهراً سالم و بدون مشکل خاص سلامتی را بیشتر مورد هدف قرار می دهند. اما افراد بالای ۵۰ سال به ویژه کسانی که یکی از علایم خطر گفته شده را دارند باید تحت غربالگری روده بزرگ قرار گیرند. این افراد هر یک سال باید آزمایش مدفوع داده و هر ۱۰ سال غربالگری کولونوسکوپی شوند. ملک زاده در پایان، بر تلاش بزرگ رسانه ای با همکاری جامعه پزشکی برای افزایش آگاهی عمومی در زمینه عوامل خطر و پیش گیری از سرطان روده بزرگ تاکید نمود.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب