بیهوشی دندانپزشکی در کودکان
اصفهان حدود 10 تا 30 درصد از مردم در مورد درد ناشی از اقدامات دندانپزشکی اضطراب و نگرانی دارند؛ اضطرابی که گاهی آنقدر بالا می رود که درمان را به تاخیر می اندازد و این تاخیر مشکل را بدتر می کند. در همین راستا در بعضی دندانپزشکان مبادرت به بیهوشی در حین انجام اقدامات دندانی خصوصا در کودکان می کنند.
داروهای بیهوشی بیش از ۱۷۵ سال است که وجود دارند و سابقه اولین روش ثبت شده با داروی بیهوشی به سال ۱۸۴۶ با بهره گیری از اِتر برمی گردد؛ از آن زمان تا حالا راه طولانی طی شده و بیهوشی ها ابزار مهمی برای مساعدت با بیماران در حین انجام عمل های جراحی مختلف و جراحی های دندانپزشکی هستند.
بیهوشی به مفهوم فقدان یا از دست دادن حس است که می تواند با آگاهی یا بدون آگاهی باشد. امروزه گزینه های زیادی برای بی حسی دندان وجود دارد. داروها را می توان به تنهایی یا ترکیبی برای تأثیرگذاری بهتر استفاده نمود. نوع داروی بیهوشی مورد استفاده نیز به سن فرد، وضعیت سلامتی و هرگونه واکنش منفی نسبت به داروهای بیهوشی در گذشته فرد بستگی دارد.
انواع بی حس کننده های دندان چیست؟
در انجام اقدامات دندانپزشکی سه نوع بیهوشی اصلی وجود دارد که شامل موضعی، آرام بخش و عمومی است و هر کدام کاربرد خاصی دارند.
بی حسی موضعی برای روش های ساده تری مانند پر کردن حفره های دندانی استفاده می شود که تکمیل آن به زمان کوتاه تری نیاز دارد و عموماً پیچیدگی کمتری دارد. هنگامی که یک بی حس کننده موضعی دریافت می کنید، هوشیارید و قادر به برقراری ارتباط هستید و فقط یک ناحیه بی حس خواهد شد، بدین سبب دردی احساس نخواهید کرد.
بیشتر بی حس کننده های موضعی به سرعت (در عرض ۱۰ دقیقه) اثر می کنند و ۳۰ تا ۶۰ دقیقه دوام می آورند. گاهی اوقات دارویی مانند اپی نفِرین به داروی بیهوشی اضافه می شود تا اثر بیهوشی را افزایش دهد و از انتشار اثر بی حسی به سایر نواحی بدن پیشگیری کند. بی حس کننده های موضعی در قالب های ژل، پماد، کرم، اسپری، مایع و تزریقی در دسترس هستند.
آرامبخش ها چندین سطح دارد و برای آرام کردن فرد گرفتار اضطراب به کار می آید. این نوع داروها برای مساعدت با درد یا بی حرکت نگه داشتن بیمار برای انجام عمل استفاده می شود. در صورت دریافت داروهای آرامبخش ممکنست کاملا هوشیار باشید و بتوانید به دستورات پاسخ دهید و یا ممکنست نیمه خودآگاه یا به سختی هوشیار باشید.
دارو ممکنست بصورت خوراکی (قرص یا مایع)، استنشاقی، عضلانی یا داخل وریدی داده شود.
بیهوشی عمومی برای انجام عمل های طولانی تر استفاده می شود. در این روش کاملاً بیهوش خواهید شد، هیچ دردی نخواهید داشت، ماهیچه های شما شل خواهند شد و فراموشی ناشی از این عمل خواهید داشت. دارو بوسیله ماسک صورت یا وریدی داده می شود. سطح بیهوشی به روش عمل و بیمار بستگی دارد و خطرات مختلفی در بیهوشی عمومی وجود دارد.
عوارض بی حسی دندان چیست؟
عوارض جانبی بی حسی دندان به نوع بی حسی مورد استفاده بستگی دارد. بیهوشی عمومی در مقایسه با بیهوشی موضعی یا آرامبخش خطرات بیشتری دارد. البته واکنش ها نیز برمبنای عوامل فردی متفاوت می باشد.
برخی از عوارض جانبی گزارش شده با داروهای آرامبخش و بیهوشی عمومی عبارتند از حالت تهوع یا استفراغ، سردرد، عرق کردن یا لرزیدن، توهم، هذیان، یا گیجی، لکنت زبان، خشکی دهان یا گلو درد، درد در محل تزریق، سرگیجه، خستگی، بی حسی و قفل فک. منقبض کننده های عروقی مانند اپی نفرین که به داروهای بیهوشی اضافه می شود نیز می تواند موجب مشکلات قلبی و فشار خون شود. اینها تعدادی از عوارض جانبی گزارش شده داروهای بیهوشی هستند و در هنگام دریافت دارو از تیم مراقبت دندانپزشکی خود در مورد داروهایی که مصرف می کنید، بپرسید.
خطرات بیهوشی دندان چیست؟
رضایت درمان بخش مهمی از بحث پیش از درمان است. حتما درباره خطرات و اقدامات احتیاطی ایمنی سؤال بپرسید.
اگر حامله هستید، دندانپزشک یا جراح در مورد خطرات داروهای بیهوشی برای شما و کودکتان صحبت خواهدنمود.
کودکان و افراد با نیازهای ویژه نیاز به ارزیابی دقیق نوع و سطح بیهوشی مورد نیاز خود دارند. کودکان ممکنست برای جلوگیری از عوارض جانبی یا مصرف بیش از اندازه نیاز به تنظیم دوز داشته باشند.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در مورد عوامل بی حس کننده ای که بطور معمول برای دندانپزشکی استفاده می شود، هشدار داده است. این محصولات جهت استفاده در کودکان زیر ۲ سال بی خطر نیستند و حتما به این نکته توجه داشته باشید که از این داروها بدون مشورت با یک متخصص مراقبت های بهداشتی استفاده نکنید.
کودکان و بزرگسالان با نیازهای ویژه نیز ممکنست عوارض پزشکی دیگری داشته باشند که خطرات ناشی از بیهوشی را افزایش دهد. بعنوان مثال، یک مطالعه معتبر نشان داد که کودکان مبتلا به فلج مغزی بیشترین تعداد واکنش های جانبی را نسبت به بیهوشی عمومی داشته اند.
افراد مسن با مشکلات سلامتی خاص نیز ممکنست نیاز به تنظیم دوز و نظارت دقیق در حین و پس از عمل جراحی داشته باشند تا از ایمنی آنها اطمینان حاصل شود.
افراد مبتلا به مشکلات کبد، کلیه، ریه یا قلب ممکنست نیاز به تنظیم دوز داشته باشند، برای اینکه ممکنست مدت بیشتری طول بکشد تا دارو از بدن خارج آنها شود و اثر قوی تری داشته باشد.
اگر سابقه سکته مغزی، بیماری آلزایمر، پارکینسون، تیروئید یا بیماری روانی وجود داشته باشد، ممکنست با بیهوشی عمومی خطر افزایش یابد.
افراد با سابقه اختلالات خونریزی یا داروهایی که خطر خونریزی را می افزایند مانند آسپرین، در صورت استفاده از برخی داروها ممکنست خطر افزایش یابد.
البته توجه به این نکته مهمست که بیشتر افراد با بی حسی موضعی واکنش های نامطلوب را تجربه نمی کنند، اما آرام بخش و بیهوشی عمومی خطرات بیشتری نسبت به بی حسی موضعی دارد، خصوصاً در افراد مسن و افرادی که مشکلات سلامتی خاصی دارند و یا داروی خاصی مصرف می کنند.
چه زمانی از بیهوشی عمومی استفاده می شود و آیا بی خطر است؟
بیهوشی عمومی ایمن است. حتی اگر مشکلات سلامتی قابل توجهی داشته باشید، به احتمال زیاد بیهوشی عمومی را بدون مشکلات جدی تحمل خواهید کرد، اما با هر دارو یا روش پزشکی، ممکنست تعدادی از عوارض جانبی را تجربه کنید.
تعداد انگشت شماری از کودکان در پی بیهوشی در حین فرآیند دندانپزشکی جان خودرا از دست می دهند. کودکان غیر همکار که مبتلا به ترس و اضطراب غیر قابل کنترل از درمانهای دندانپزشکی هستند یکی از با اهمیت ترین چالش ها برای دندانپزشکان و والدین هستند، بدین سبب راه هایی برای پیش گیری از آن وجود دارد که یکی از آنها بیهوشی کودک برای دندانپزشکی است.
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) دستورالعمل های دقیقی جهت استفاده از داروهای بیهوشی در حین اعمال دندانپزشکی ارایه داده است، اما تعدادی از متخصصان معتقدند که باید اقدامات بیشتری برای ردیابی و ارزیابی خطرات صورت گیرد.
نگرانی پژوهشگران از این است که بیهوشی عمومی در کودکان که مغزشان هنوز به تکامل نرسیده، است که می تواند به سلول های مغزی آنها لطمه برساند.
بر اساس نتایج تحقیقی که در آمریکا انجام شده، مرگ و میر ناشی از بیهوشی عمومی نسبت به میزان استفاده از آن درصد کمی دارد. علاوه بر این، مرگ و میر اغلب شامل کودکانی می شود که شرایطی همچون خطر نارسایی تنفسی یا قلبی داشته اند. با این وجود دانستن تاریخچه پزشکی بیمار برای دندانپزشکان بسیار مهم می باشد. دندانپزشک اغلب با یک متخصص اطفال، متخصص قلب یا سایر متخصصان کودک پیش از این که تصمیم بگیرد چگونه با یک بیماری مزمن رفتار کند، مشورت می گیرد و والدین نیز قبل از دریافت بیهوشی برای کودکشان باید در این زمینه سوالاتی از پزشک داشته باشند.
سوالاتی که والدین باید بپرسند
اول از همه، والدین باید بررسی نمایند که یک متخصص بیهوشی خبره و یک متخصص پزشکی آموزش دیده برای مواقع اضطراری - مانند یک پرستار - به همراه دندانپزشک و سایر کارکنان کمک کننده، همانطور که در دستورالعمل های AAP سفارش شده، حضور داشته باشد.
کارشناسان به والدین سفارش می کنند سوالاتی همچون، آیا بیهوشی عمومی در این مورد ضروری است؟ چه رویه ای را می خواهید انجام دهید و مقرر است از چه داروهایی برای آرام کردن فرزندم استفاده کنید؟ را حتما از پزشک خود بپرسند.
والدین باید به این نکته توجه نمایند که آیا ارائه دهنده جداگانه برای بیهوشی عمومی در اتاق وجود خواهد داشت و در صورتیکه مشکلی پیش بیاید، چگونه فرزند ازطریق یک متخصص پزشکی دیگر در طول عمل تحت نظر خواهد بود؟
والدین باید از محل انجام درمان کودک که باید مجهز باشد، اطمینان حاصل کنند. کیفیت دستگاهها و نوع داروی مورد استفاده جهت بیهوشی کودکان تاثیر بسیاری در کیفیت انجام بیهوشی خواهد داشت.
حتما پیش از عمل آزمایشات لازم را طبق درخواست دندانپزشک معالج انجام داده و مشاوره پیش از عمل با متخصصین بیهوشی صورت گیرد.
اگر از داروهای ضد درد یا داروهای ضد اضطراب استفاده می کنید، به دندانپزشک یا جراح خود اطلاع دهید تا بتوانند داروی بیهوشی شما را بر این اساس تنظیم کنند.
سابقه پزشکی خود، همچون هرگونه آلرژی و سایر داروهایی که مصرف می کنید را با پزشک خود به اشتراک بگذارید. سرماخوردگی و واکنش های آلرژیک به سبب درگیری سیستم تنفسی خطر مهمی در بیماران تحت بیهوشی تلقی می شود. اهتمام کنید زمان درمان هیچ نوع علایم سرماخوردگی در کودکتان مشاهده نشود.
در مورد هر دستورالعمل خاصی که باید قبل و پس از عمل رعایت کنید بپرسید که این مساله شامل غذا و نوشیدنی قبل و پس از درمان است.
منبع: healthline، webmd
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب